Ανγκελα Μέρκελ: «Η αστάθεια στην Ελλάδα απειλεί όλη την ευρωζώνη»

Κανένα κράτος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι βρίσκεται στο τέλοςτων μεταρρυθμίσεων

«Η Αθήνα έπρεπε να μας ενημερώσει έγκαιρα για το δημοψήφισμα», δηλώνει σε αποκλειστική συνέντευξή της στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.

Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης: ....

- Κυρία καγκελάριε, τις προηγούμενες εβδομάδες δηλώσατε επανειλημμένα: «Αν αποτύχει το ευρώ, θα αποτύχει η Ευρώπη». Κινδυνεύει η ευρωπαϊκή ειρήνη;

- «Όλοι στην Ευρώπη αντιμετωπίζουμε μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Το ευρώ βιώνει την πρώτη μεγάλη κρίση του στα δέκα χρόνια της ύπαρξής του. Όλα τα αδύνατα σημεία έρχονται μονομιάς στο φως: η επί χρόνια άκρατη υπερχρέωση, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας ορισμένων εθνικών οικονομιών, αλλά και οι ελλείψεις των ευρωπαϊκών συνθηκών μας – αυτά τα αδύνατα σημεία πρέπει τώρα να απαλείψουμε και δεν γι’ αυτό δεν πρέπει να χάσουμε πολύ χρόνο, γιατί το ευρώ είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα νόμισμα. Εκπροσωπεί την ιδέα της ενοποίησης της Ευρώπης».

- Πόσο ανησυχείτε για την Ιταλία; Θα μπορούσε η Ιταλία να καταστεί δεύτερη Ελλάδα; Θα αυξάνονταν οι πιθανότητες δημοσιονομικής προσαρμογής της Ιταλίας σε μια εποχή μετά την πρωθυπουργία Σίλβιο Μπερλουσκόνι;

- «Για τις κυβερνήσεις τους αποφασίζουν οι ίδιες οι χώρες. Η Ιταλία πρέπει να ενισχύσει τις προσπάθειές της για λιτότητα – κι αυτό το ξέρει η ιταλική κυβέρνηση. Κατέθεσε ένα σχέδιο, που τώρα πρέπει να εφαρμοστεί. Η διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε ότι το πρόβλημα της Ιταλίας δεν είναι η οικονομική της κατάσταση, αλλά η έλλειψη αξιοπιστίας. Αυτή η αξιοπιστία μπορεί να αποκατασταθεί, αν η Ιταλία εφαρμόσει αξιόπιστα το πρόγραμμά της. Η αξιοπιστία είναι κάτι σπάνιο αυτήν την περίοδο και χρειαζόμαστε περισσότερη. Από την εποχή του Λούντβιχ Έρχαρτ γνωρίζουμε ότι: Η οικονομία είναι κατά το ήμισυ ψυχολογία».

- Αρκούν όσα έχει θέσει στόχο η Ιταλία;

- «Κανένα κράτος αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι βρίσκεται στο τέλος του δρόμου των μεταρρυθμίσεων, όλοι μας θα πρέπει να σκεπτόμαστε κατά καιρούς τις αναγκαίες προσαρμογές. Αλλά για την Ιταλία μπορεί να πει κανείς ότι η χώρα έχει θέσει ήδη πολλούς στόχους».

-Θα πρέπει τελικά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να τυπώσει χρήμα και να αγοράζει απεριόριστα κρατικά ομόλογα χωρών που υποφέρουν;

- «Η ΕΚΤ έχει σαφή αποστολή. Είναι αρμόδια για τη σταθερότητα του χρήματος και ανταποκρίνεται μέχρι τώρα σε αυτή την αποστολή εξαιρετικά. Η ΕΚΤ έχει επανειλημμένα καταστήσει σαφές ότι θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την κρίση τότε μόνον όταν τα κράτη της Ευρωζώνης ανταποκριθούν με συνέπεια στα καθήκοντά τους, δηλαδή βαδίσουν προς μια βιώσιμη σταθερή δημοσιονομική πολιτική και εφαρμόσουν διαρθρωτικές αλλαγές για περισσότερη ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη. Η ΕΚΤ ζήτησε και από την Ιταλία να ακολουθήσει αυτή τη γραμμή, από το καλοκαίρι κιόλας».

- Η σύνοδος κορυφής του G20 στις Κάνες ήταν μια απόδειξη για τον κεντρικό ρόλο της Γερμανίας στην παγκόσμια πολιτική. Αποτελεί αυτή η μεγαλύτερη διαμορφωτική δύναμη για σας προσωπικά βάρος ή μια καλή δυνατότητα άσκησης πολιτικής;

- « Η Γερμανία είναι μία από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης και η μεγαλύτερη εθνική οικονομία της Ευρώπης. Αν η Γερμανία και η Γαλλία συντονιστούν στο ίδιο μήκος κύματος – όπως αποδείχθηκε και πάλι στις Κάννες – τότε θα είμαστε ισχυροί – αλλά φυσικά δεν είμαστε εμείς ολόκληρη η Ευρώπη, αλλά ένα ή δύο κράτη-μέλη από 27 συνολικά κράτη της ΕΕ».

«Εκείνο το οποίο καθίσταται όλο και πιο σαφές τους τελευταίους μήνες είναι ότι τα κράτη μας συνδέονται οικονομικά όσο και πολιτικά στην ευρωπαϊκή νομισματική ζώνη τόσο στενά μεταξύ τους, ώστε δύσκολα μπορεί πλέον να μιλά κανείς για εντελώς ανεξάρτητες αποφάσεις. Γιατί ο καθένας πρέπει να ξέρει ότι η εθνική του απόφαση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν.

Έχουμε όλο και περισσότερο να κάνουμε με μια ευρωπαϊκή εσωτερική πολιτική. Το ερώτημα π.χ. αν η Ελλάδα θα ανακοινώσει δημοψήφισμα για τα μέτρα λιτότητας και τις μεταρρυθμίσεις χωρίς προσυνεννόηση με τους ευρωπαίους εταίρους αφορούσε όλους τους ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας. Γιατί αμέσως τέθηκε υπό αμφισβήτηση η αξιοπιστία των αποφάσεων της συνόδου κορυφής της Ευρωζώνης της 27ης Οκτωβρίου. Αυτή η εξάρτηση του ενός από τον άλλο, που συνεχώς μεγαλώνει, καθιστά τις ευρωπαϊκές συζητήσεις μας όλο και εντατικότερες, αλλά όλοι μας έχουμε συνείδηση του ότι πάντοτε το θέμα είναι η σταθερότητα και η ευημερία όλων των 27 κρατών από κοινού».

- Αισθάνεστε ότι σ’ αυτή την εσωτερική πολιτική στη νομισματική ζώνη – ίσως μαζί με τη Γαλλία – έχετε ένα είδος αρμοδιότητας ορισμού των κατευθύνσεων;

-«Όχι, η Ευρώπη δεν είναι ένα ιεραρχικό μόρφωμα, αλλά μια ένωση. Οι χώρες έχουν κυριαρχία επί των εθνικών προϋπολογισμών τους. Η ΟΝΕ χτίστηκε με βάση την υπόθεση ότι ο καθένας θα τηρεί τους όρους και τα αποφασιζόμενα στην Ευρώπη. Επειδή όμως αυτό δεν έγινε παντού, πρέπει να εξαγάγουμε τα σωστά συμπεράσματα. Έχω την πεποίθηση ότι χρειαζόμαστε αλλαγή των συνθηκών. Οι κοινές συμφωνίες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης μας προστατεύουν όλους.

Αν δεν τηρούνται, θα πρέπει ένας ευρωπαϊκός θεσμός να έχει το δικαίωμα να μπορεί να παρεμβαίνει σε έναν εθνικό προϋπολογισμό, για τον οποίο έχουν διατυπωθεί αντιρρήσεις. Αν υπάρχει αυτό το μέτρο, τα εθνικά κοινοβούλια θα καταρτίζουν κατά κανόνα προϋπολογισμούς που θα αντιστοιχούν στις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σε διαφορετική περίπτωση, είμαι υπέρ της προσφυγής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή άλλου κράτους-μέλους κατά της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο».

- Πώς θα το λέγαμε αυτό, ευρωπαϊκό έλεγχο προϋπολογισμού;

-«Όχι, θα το λέγαμε ευρωπαϊκό έλεγχο σταθερότητας συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη, επειδή η διαρκής παραβίαση ευρωπαϊκών κανόνων σταθερότητας σε μία χώρα αποτελεί κίνδυνο για όλες τις άλλες».

- Στη (Βαυαρική Χριστιανοκοινωνική Ένωση) CSU πολλαπλασιάζονται οι φωνές για δημοψηφίσματα σχετικά με τον σχεδιαζόμενο μόνιμο μηχανισμό σταθερότητας ESM. Προτίθεσθε να αφήσετε τον λαό να ψηφίσει, κι αν όχι, γιατί;

-« Η θέση μου για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία σε παγγερμανικό επίπεδο, για την ισορροπία μεταξύ Κάτω και Άνω Βουλής, είναι αμετάβλητη και γνωστή. Έχουμε δημοψηφίσματα σε περιφερειακό επίπεδο και στα κρατίδια. Θεωρώ ότι η δημοκρατική τάξη μας, έτσι όπως είναι, έχει δώσει και δίνει στη Γερμανία μεγάλη εσωτερική σταθερότητα».

-Στην προγραμματική ομιλία σας είπατε ότι οι δεκαετίες ειρήνης και σταθερότητας δεν αποτελούν κάτι το αυτονόητο και ότι σ’ αυτή τη συνάφεια θα πρέπει να βλέπει κανείς τον κίνδυνο αποτυχίας του ευρώ. Είναι η κρίση στην ευρωζώνη ό,τι πιο δραματικό ζήσατε κατά την περίοδο της θητείας σας ως καγκελαρίου;

-«Από την αρχή της διεθνούς χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης ζήσαμε πολλά, που μέχρι τότε δεν μπορούσαμε να έχουμε φανταστεί. Είτε επρόκειτο για τη διάσωση των τραπεζών – 400 δις. ευρώ εγγυήσεις ήταν και για μένα αδιανόητο μέγεθος – το ταμείο επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, τα προγράμματα για ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, την εγγύηση των καταθέσεων.

«Κατά βάση, συνεχίζουμε να βιώνουμε περαιτέρω φάσεις της κρίσης, που άρχισε ως παγκόσμια τραπεζική κρίση και οδήγησε στη συνέχεια σε μια σφοδρή κατάρρευση της πραγματικής οικονομίας, στην οποία έπρεπε να αντιδράσουμε με ανάλογα προγράμματα».

»Πάντοτε προειδοποιούσα ότι πρέπει να τηρούμε το μέτρο σ’ αυτά τα προγράμματα ενίσχυσης της οικονομίας, γιατί ήταν προβλέψιμο ότι σε επόμενο στάδιο θα είχαμε μια κρίση χρέους. Πράγμα που συνέβη άλλωστε. Αυτή τη στιγμή δεν είμαστε στην Ευρώπη μια πολύ δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά ούτε έχουμε πολλά χρήματα να διαθέσουμε, ούτε έχουμε αφθονία πρώτων υλών ή νεανικό δυναμικό.

«Εκείνο που έχουμε είναι η πλούσια πολιτιστική εμπειρία μας, η πολιτική μας σταθερότητα και η ικανότητά μας για τεχνολογικές καινοτομίες. Αν μια μέρα δεν ήμασταν σε θέση να παράγουμε, με την πλούσια εφευρετικότητά μας και με το ανώτατο εξελικτικό επίπεδο, προϊόντα καλύτερα από όλους τους άλλους, τότε δεν θα είχαμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως ήπειρος».

«Γι’ αυτό είναι για μένα τόσο σημαντικό να κάνουμε τα πάντα τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ευρώπη, για να ενισχυθεί η ικανότητά μας για τεχνολογικές καινοτομίες, να επενδύσουμε στη μόρφωση και στην έρευνα – όλα αυτά είναι η βάση για να διασφαλίσουμε μελλοντικά καλή θέση στον κόσμο’.

ΠΗΓΗ: tovima.gr