Ανεμολόγιο πυξίδας (compass card).
Πρόκειται για χάρτινο δίσκο που αναπαριστά τον ορίζοντα, η περιφέρεια του οποίου υποδιαιρείται από 0° έως 360° και φέρει δύο διαμέτρους κάθετες από τις οποίες η μία δείχνει τη μεσημβρινή γραμμή με άκρα τα σημεία του ορίζοντα Β (Βορρά) και Ν (Νότου) και η άλλη τη γραμμή του πρώτου καθέτου με άκρα τα σημεία του ορίζοντα Α (Απηλιώτη - Ανατολή) και Ζ (Ζέφυρο -Δύση).
Έτσι ο δίσκος διαιρείται σε 4 τεταρτοκύκλια, προς 90 μοίρες έκαστο, το πρώτο Β-Α, το δεύτερο Ν-Α, το τρίτο Ν-Ζ και το τέταρτο Β-Ζ...
Η περιφέρεια της πυξίδας (ανεμολόγιο) είναι κύκλος μοιρασμένος σε 360 μοίρες.
Οι 360ο διαιρούνται σε 4 ίσα μέρη και το καθένα περιλαμβάνει 90ο .
Το μηδέν του ανεμολογίου δείχνει στον Βορρά.
Το σημείο του ανεμολογίου που βρίσκεται αντίθετα στο βορρά δηλ στις 180ο είναι ο Νότος.
Όταν βλέπουμε την πυξίδα και έχουμε απέναντι μας τον Βορρά, δεξιά μας ακριβώς στην μέση στις 90ο είναι η Ανατολή και αριστερά στις 270ο είναι η Δύση.
Ακριβώς μεταξύ Βορρά και Ανατολής στις 45ο είναι η Βόρειο- ανατολική κατεύθυνση,
μεταξύ Ανατολής και Νότου στις 135° είναι η Νοτιοανατολική,
μεταξύ Νότου και Δύσης στις 225° είναι η Νοτιοδυτική
και μεταξύ Δύσης και Βορρά στις 315° είναι η Βορειοδυτική κατεύθυνση.
Το ανεμολόγιο απαντάται σήμερα σε δύο κατηγορίες:
α) το ανεμολόγιο πυξίδας (compass card) και,
β) το ανεμολόγιο ναυτικού χάρτη (compass rose) τυπωμένο σε κάθε ναυτικό χάρτη με σημείωση της παρατηρούμενης απόκλισης της περιοχής του χάρτη καθώς και της ετήσιας μεταβολής της.
Τα ανεμολόγια χρησιμεύουν στον προσδιορισμό των ανέμων στη μέτρηση πλεύσεων, διοπτεύσεων, ραδιοδιοπτεύσεων και του αζιμούθιου.
Μαγνητικό ανεμολόγιο
Μαγνητικό ανεμολόγιο ονομάζεται ο εσωτερικός κύκλος του ανεμολογίου που εικονίζεται στους ναυτικούς χάρτες, σε αντιδιαστολή του αληθούς ανεμολογίου που είναι ο εξωτερικός κύκλος αυτού. Οι διαιρέσεις του μαγνητικού ανεμολογίου, 360°, ξεκινούν από τον μαγνητικό Βορρά και καταλήγουν σ΄ αυτόν.
Ιστορία ανεμολογίου
Κατά τον 13ο αιώνα μ.Χ εισήχθηκε στην Ευρώπη η από τον 11ο αιώνα μ.Χ. γνωστή στους Κινέζους «μαγνητική βελόνα» και η ιδιότητά της να στρέφει πάντα και να δείχνει τη θέση του μαγνητικού βορρά.
Η ανακάλυψη αυτή αν και αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της ναυσιπλοΐας στην αρχή δεν θεωρήθηκε και τόσο αποτελεσματική για τον απλό λόγο ότι ναι μεν η μαγνητική βελόνα «ατένιζε» τον Βορρά, η γωνία όμως που σχηματίζεται μεταξύ αυτής της κατεύθυνσης με εκείνη του διαμήκη άξονα του πλοίου που είναι και η γωνία πλεύσης δεν ήταν δυνατόν να μετρηθεί.
Έτσι ένα αιώνα μετά, τον 14ο αιώνα, ο ναυτικός και μαθηματικός Φλάβιος Τζόγιας από τη Αμάλφι της Ιταλίας επινόησε το «ανεμολόγιο».
Το ανεμολόγιο εκείνο ήταν μια στερεή επικόλληση ενός χάρτινου σκληρού δίσκου πάνω στη μαγνητική βελόνα. Ο δίσκος εκείνος έφερε στη περιφέρεια υποδιαιρέσεις των 360 μοιρών. Η όλη αυτή κατασκευή φερόταν επί μιας ακίδας που επέτρεπε τη πλήρη ελευθερία περιστροφής και ισορροπίας. Το σημείο δε που όριζε τον Βορρά το χαρακτήρισε ως αφετηρία των 360° το οποίο και το στόλισε με απεικόνιση κρίνου, του εμβλήματος του Οίκου των Βουρβόνων, προκειμένου να κολακέψει τον Βασιλέα των Δύο Σικελιών Κάρολο τον Β’.
Έτσι παρέμεινε ο κρίνος ως σύμβολο του Βορρά σε όλα τα κράτη εκτός της Γαλλίας που όρισε ως σύμβολο τον γαλλικό βασιλικό ρόμβο που είχε υιοθετηθεί ως σύμβολο του Πολικού αστέρα.
Στη συνέχεια ο Φλάβιος διαίρεσε τη περιφέρεια του ανεμολογίου σε 16 θέσεις σημεία (8 για τους κύριους ανέμους και 8 για τους δευτερεύοντες), προσθέτοντας ακόμη και άλλους 16 τους οποίους πρώτος αυτός τους ονόμασε ρόμβους και αργότερα τους μισούς ρόμβους και τα τεταρτορόμβια.
Έτσι η εξέλιξη του ανεμολογίου της πυξίδας καθίσταται έκδηλη. Όταν το πλοίο στρέφει κατά μια γωνία το ανεμολόγιο δεν παρασύρεται αλλά συνεχίζει να δείχνει το Βορρά. Αντίθετα με μια κατακόρυφη γραμμή τη «γραμμή πίστεως» όπως λεγόταν ή «γραμμή πλώρης» που σημειώνεται εγγύτατα του χείλους του ανεμολογίου (εκτός αυτού) δείχνει αμέσως τη γωνία από το βορρά συνεπώς τη πορεία του πλοίου.
Άνεμος Μοίρες Περιγραφή Ψαράδικα Αγγλικά
Β 000 Βοριάς ή Βόρειος Τραμουντάνα N
ΒΑ 045 Βορειοανατολικός Γρέγος NE
Α 090 Ανατολικός Λεβάντες E
ΝΑ 135 Νοτιοανατολικός Σορόκος SE
Ν 180 Νότιος ή νοτιάς Όστρια S
ΝΔ 225 Νοτιοδυτικός Γαρμπής SW
Δ 270 Δυτικός Πουνέντες W
ΒΔ 315 Βορειοδυτικός Μαΐστρος NW
http://www.nautilia.gr, http://el.wikipedia.org
Πρόκειται για χάρτινο δίσκο που αναπαριστά τον ορίζοντα, η περιφέρεια του οποίου υποδιαιρείται από 0° έως 360° και φέρει δύο διαμέτρους κάθετες από τις οποίες η μία δείχνει τη μεσημβρινή γραμμή με άκρα τα σημεία του ορίζοντα Β (Βορρά) και Ν (Νότου) και η άλλη τη γραμμή του πρώτου καθέτου με άκρα τα σημεία του ορίζοντα Α (Απηλιώτη - Ανατολή) και Ζ (Ζέφυρο -Δύση).
Έτσι ο δίσκος διαιρείται σε 4 τεταρτοκύκλια, προς 90 μοίρες έκαστο, το πρώτο Β-Α, το δεύτερο Ν-Α, το τρίτο Ν-Ζ και το τέταρτο Β-Ζ...
Η περιφέρεια της πυξίδας (ανεμολόγιο) είναι κύκλος μοιρασμένος σε 360 μοίρες.
Οι 360ο διαιρούνται σε 4 ίσα μέρη και το καθένα περιλαμβάνει 90ο .
Το μηδέν του ανεμολογίου δείχνει στον Βορρά.
Το σημείο του ανεμολογίου που βρίσκεται αντίθετα στο βορρά δηλ στις 180ο είναι ο Νότος.
Όταν βλέπουμε την πυξίδα και έχουμε απέναντι μας τον Βορρά, δεξιά μας ακριβώς στην μέση στις 90ο είναι η Ανατολή και αριστερά στις 270ο είναι η Δύση.
Ακριβώς μεταξύ Βορρά και Ανατολής στις 45ο είναι η Βόρειο- ανατολική κατεύθυνση,
μεταξύ Ανατολής και Νότου στις 135° είναι η Νοτιοανατολική,
μεταξύ Νότου και Δύσης στις 225° είναι η Νοτιοδυτική
και μεταξύ Δύσης και Βορρά στις 315° είναι η Βορειοδυτική κατεύθυνση.
Το ανεμολόγιο απαντάται σήμερα σε δύο κατηγορίες:
α) το ανεμολόγιο πυξίδας (compass card) και,
β) το ανεμολόγιο ναυτικού χάρτη (compass rose) τυπωμένο σε κάθε ναυτικό χάρτη με σημείωση της παρατηρούμενης απόκλισης της περιοχής του χάρτη καθώς και της ετήσιας μεταβολής της.
Τα ανεμολόγια χρησιμεύουν στον προσδιορισμό των ανέμων στη μέτρηση πλεύσεων, διοπτεύσεων, ραδιοδιοπτεύσεων και του αζιμούθιου.
Μαγνητικό ανεμολόγιο
Μαγνητικό ανεμολόγιο ονομάζεται ο εσωτερικός κύκλος του ανεμολογίου που εικονίζεται στους ναυτικούς χάρτες, σε αντιδιαστολή του αληθούς ανεμολογίου που είναι ο εξωτερικός κύκλος αυτού. Οι διαιρέσεις του μαγνητικού ανεμολογίου, 360°, ξεκινούν από τον μαγνητικό Βορρά και καταλήγουν σ΄ αυτόν.
Ιστορία ανεμολογίου
Κατά τον 13ο αιώνα μ.Χ εισήχθηκε στην Ευρώπη η από τον 11ο αιώνα μ.Χ. γνωστή στους Κινέζους «μαγνητική βελόνα» και η ιδιότητά της να στρέφει πάντα και να δείχνει τη θέση του μαγνητικού βορρά.
Η ανακάλυψη αυτή αν και αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία της ναυσιπλοΐας στην αρχή δεν θεωρήθηκε και τόσο αποτελεσματική για τον απλό λόγο ότι ναι μεν η μαγνητική βελόνα «ατένιζε» τον Βορρά, η γωνία όμως που σχηματίζεται μεταξύ αυτής της κατεύθυνσης με εκείνη του διαμήκη άξονα του πλοίου που είναι και η γωνία πλεύσης δεν ήταν δυνατόν να μετρηθεί.
Έτσι ένα αιώνα μετά, τον 14ο αιώνα, ο ναυτικός και μαθηματικός Φλάβιος Τζόγιας από τη Αμάλφι της Ιταλίας επινόησε το «ανεμολόγιο».
Το ανεμολόγιο εκείνο ήταν μια στερεή επικόλληση ενός χάρτινου σκληρού δίσκου πάνω στη μαγνητική βελόνα. Ο δίσκος εκείνος έφερε στη περιφέρεια υποδιαιρέσεις των 360 μοιρών. Η όλη αυτή κατασκευή φερόταν επί μιας ακίδας που επέτρεπε τη πλήρη ελευθερία περιστροφής και ισορροπίας. Το σημείο δε που όριζε τον Βορρά το χαρακτήρισε ως αφετηρία των 360° το οποίο και το στόλισε με απεικόνιση κρίνου, του εμβλήματος του Οίκου των Βουρβόνων, προκειμένου να κολακέψει τον Βασιλέα των Δύο Σικελιών Κάρολο τον Β’.
Έτσι παρέμεινε ο κρίνος ως σύμβολο του Βορρά σε όλα τα κράτη εκτός της Γαλλίας που όρισε ως σύμβολο τον γαλλικό βασιλικό ρόμβο που είχε υιοθετηθεί ως σύμβολο του Πολικού αστέρα.
Στη συνέχεια ο Φλάβιος διαίρεσε τη περιφέρεια του ανεμολογίου σε 16 θέσεις σημεία (8 για τους κύριους ανέμους και 8 για τους δευτερεύοντες), προσθέτοντας ακόμη και άλλους 16 τους οποίους πρώτος αυτός τους ονόμασε ρόμβους και αργότερα τους μισούς ρόμβους και τα τεταρτορόμβια.
Έτσι η εξέλιξη του ανεμολογίου της πυξίδας καθίσταται έκδηλη. Όταν το πλοίο στρέφει κατά μια γωνία το ανεμολόγιο δεν παρασύρεται αλλά συνεχίζει να δείχνει το Βορρά. Αντίθετα με μια κατακόρυφη γραμμή τη «γραμμή πίστεως» όπως λεγόταν ή «γραμμή πλώρης» που σημειώνεται εγγύτατα του χείλους του ανεμολογίου (εκτός αυτού) δείχνει αμέσως τη γωνία από το βορρά συνεπώς τη πορεία του πλοίου.
Άνεμος Μοίρες Περιγραφή Ψαράδικα Αγγλικά
Β 000 Βοριάς ή Βόρειος Τραμουντάνα N
ΒΑ 045 Βορειοανατολικός Γρέγος NE
Α 090 Ανατολικός Λεβάντες E
ΝΑ 135 Νοτιοανατολικός Σορόκος SE
Ν 180 Νότιος ή νοτιάς Όστρια S
ΝΔ 225 Νοτιοδυτικός Γαρμπής SW
Δ 270 Δυτικός Πουνέντες W
ΒΔ 315 Βορειοδυτικός Μαΐστρος NW
http://www.nautilia.gr, http://el.wikipedia.org
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου